Lezingen & activiteiten

Elke tentoonstelling is het resultaat van een intensief proces vol onderzoek, overleg, keuzes maken, brieven en teksten schrijven, puzzelen, organiseren en soms zelfs het loslaten van geliefde ideeën. Ook de totstandkoming van Tussen hemel en oorlog, een tentoonstelling die aanvankelijk een heel andere werktitel droeg, was allesbehalve rechtlijnig. Het was een reis van onverwachte wendingen, hobbels en hoogtepunten, die het eindresultaat uiteindelijk zoveel rijker en dieper maakt.

In het kader van Nationale Herdenkingsdag op 4 mei verzorgen dr. Theo Salemink en dr. Frank G. Bosman een dubbellezing over de religieuze dimensie binnen de historische Avant-garde. Ze onderzoeken de rol van religie in het werk van Hugo Ball, oprichter van de Dada-beweging, en Lucebert, die na de Tweede Wereldoorlog zijn eigen weg zocht.

Tijdens de gratis instaprondleidingen voor Tussen hemel en oorlog kun je genieten van indrukwekkende modernistische werken uit het interbellum. Kunst uit een tijd vol tegenstellingen: van de naweeën van de Eerste Wereldoorlog en de dreiging van nieuwe ingrijpende conflicten tot utopisch dromen over een betere tijd. Een ervaren gids vertelt u alles over de tentoonstelling. Een ideale manier om meer te weten te komen over de getoonde werken.

In het kader van onze tentoonstelling organiseert Gilde Utrecht een reeks wandelingen langs de architectuur uit de periode tussen de twee wereldoorlogen. De wandeling sluit aan bij de kunststromingen die bij de tentoonstelling in Museum Catharijneconvent te zien zijn. De prijs per persoon is € 8,- met U-pas en t/m 12 jaar € 4,-

In deze lezing neemt Lieke Wijnia u mee door de geschiedenis van het MNRK; het Museum voor Nieuwe Religieuze Kunst dat opende in 1934. In deze voorloper van Museum Catharijneconvent werden, onder leiding van conservator Jan Eloy Brom, moderne kunstwerken getoond die soms zo vernieuwend waren dat ze heftige discussies opriepen.

Wat was de rol van Joodse kunstenaars tijdens het interbellum? Aan het begin van de 20e eeuw konden Joodse kunstenaars weer volwaardig deelnemen aan de kunstwereld, met nieuwe stijlen als Art Nouveau, Art Deco en de Amsterdamse School. Toch hing de dreiging van het nationaalsocialisme in de lucht. U hoort er meer over in de lezing van Lisa de Goffau.

Aan het einde van de 19e en begin 20e eeuw lieten veel Westerse kunstenaars, schrijvers en denkers zich inspireren door Azië. Dit werd gevoed door romantische ideeën over geheimen achter de Himalaya en mystieke meesters die toegang hadden tot verborgen kennis. Paul van der Velde duikt in de invloed van het Theosofisch Genootschap, met name de rol van Helena Blavatsky, en de fascinatie voor Aziatische esoterie. Hoe beïnvloedde dit de kunst van Roerich, de literatuur van Couperus en het beeld van Azië in het Westen?

Robert van Rhijn, verzamelaar en oprichter van het MUTEK Museum, neemt ons mee op reis door de wereld van Art Deco en design uit het interbellum. In deze lezing verkent hij de culturele en historische betekenis van deze iconische stijl, die architectuur, meubels, toegepaste kunst en design in de vroege 20e eeuw beïnvloedde. De lezing sluit perfect aan bij de missie van het MUTEK Museum, dat in 2025 opent in de voormalige wachtkamer van station Haarlem.

De Vrije Academie organiseert een lezing bij onze tentoonstelling waar we u graag op attenderen!Ontdek hoe kunstenaars als Kandinsky, von Werefkin en Toorop reageerden op de maatschappelijke onrust van de jaren ’20 en ’30, en hoe spiritualiteit een centrale rol speelde in stromingen als het expressionisme en surrealisme.

Op vrijdag 13 juni 2025 organiseert Museum Catharijneconvent samen met het Centre for Religion and Heritage (Rijksuniversiteit Groningen) een symposium in het kader van de tentoonstelling Tussen hemel en oorlog.

De kunstwerken in de tentoonstelling ‘Tussen hemel en oorlog’ zijn onlosmakelijk verbonden met de onrustige tijd tussen de twee grote wereldoorlogen. In hoeverre zijn kunstwerken uit het interbellum los te zien van die tijd, en zeggen ze misschien ook iets over ons heden? Catrien Schreuder kijkt in haar lezing met de blik van nu naar de kunst uit het interbellum.

Birthe Weijkamp onderzoekt de grote modeveranderingen van het interbellum, die hun oorsprong vonden in de werkende vrouwen tijdens de Eerste Wereldoorlog. De mode bereikte zijn hoogtepunt in de jaren 20, maar werd deels ingedamd en gestagneerd door de onzekere jaren 30 en de Tweede Wereldoorlog. In haar verhaal plaatst ze de iconische charlestonjurk in de bredere context van deze ingrijpende veranderingen.

Minstens dertig adressen in de stad Utrecht hebben in de jaren 1925-1941 ooit iets met het tijdschrift en de uitgeverij De Gemeenschap te maken gehad. Met verhalen daarover zal cultuurhistoricus Niels Bokhove wandelen langs een selectie van met name woningen, ateliers en kantoren, gewijd aan de literatuur, de beeldende kust en de architectuur. Want De Gemeenschap was nadrukkelijk aan die drie disciplines gewijd.