Met uw oortjes in genieten van onze verhalen? Beluister dan onze podcasts! Ook te vinden via uw favoriete podcast app.
Podcast Van God los? Aflevering #1 radicaal?
Welkom in de onstuimige jaren zestig! In deze driedelige podcastserie 'Van God los?' hoor je gewone mensen over de religieuze veranderingen die ze in de roerige jaren zestig zelf hebben meegemaakt. De podcasts zijn gemaakt vanwege de tentoonstelling 'Van God los? De onstuimige jaren zestig?' (19 februari t/m 31 augustus 2022).
Hoe radicaal waren de jaren zestig eigenlijk? In deze aflevering spreekt Maarten Westerveen met Joy van der Werf die als kloosterzuster 'verlinkste', C.S.L. Janse (dertig jaar hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad) en Hans Schravesande, een orthodoxe VU-student die steeds actiever werd in de Derde Wereldbeweging.
Podcast van God los? Aflevering #2 Emancipatie achter de voordeur
Een 18-jarige jongen die moest trouwen omdat hij zijn vriendin zwanger had gemaakt, een huisvrouw die stiekem ging studeren en een ambitieuze biologe die - op bijna rationele wijze - haar coming out beleefde. In deze aflevering spreekt Maarten Westerveen met Siet Delhaas, Dirk Koens en Gea Zijlstra die zich in de jaren zestig allemaal op hun eigen manier emancipeerden.
Podcast van God los? Aflevering #3 Revolutie in het oudste instituut van Nederland
In 1960 behoorde Nederland nog tot de meest christelijke landen van Europa, maar nergens waren de veranderingen zo tumultueus. Zo werd Nederland van het braafste jongetje van de klas zelfs het enfant terrible van de katholieke kerk. In deze derde aflevering spreekt Maarten Westerveen met mensen die de veranderingen binnen de katholieke kerk aan den lijve ondervonden. Voor de een waren deze een bevrijding, voor de ander een verlies. Met: Joy van der Werf, Wijbe Fransen en Ton van Erp.
Lezing: The making of Body Language
Door Annabel Dijkema
Meer dan twee jaar werkte conservator Annabel Dijkema aan de tentoonstelling Body Language. Het lichaam in de middeleeuwse kunst. Welke keuzes maakte zij? In deze lezing vertelt zij over de totstandkoming van deze fascinerende expositie.
Deze lezing is opgenomen op 29 september 2020. Het is een geluidsopname zonder beeld.
Lezing: Heilig haar
Door Wendelien van Welie
Haar.. In de middeleeuwen vonden ze het maar vies. Tegelijkertijd was men er ook door gefascineerd. In de hoge middeleeuwen zien we heilige vrouwen afgebeeld worden als wildevrouwen: in harige pakjes. Christus wordt weergegeven met oksel- en schaamhaar. Hoe zat dit? Wendelien van Welie, Gastconservator van Body Language. vertelt u er meer over.
De lezing is opgenomen op 2 oktober 2020. Het is een geluidsopname zonder beeld.
Lezing: Mystieke devotie rondom het lichaam van Christus
Door Paul Bröker
Paul Bröker, voormalig directeur van Helikon, laat in deze lezing zien dat er in de middeleeuwen veel nieuwe thema’s in de beeldende kunst ontstaan waarover de Bijbel niet spreekt, maar die het lijden van Jezus nog sterker invoelbaar maken. Het getormenteerde lichaam van Jezus kwam centraal te staan.
Deze lezing vond plaats op 9 oktober 2020. Het is een geluidsopname zonder beeld.
Lezing: Concentratie en kijken naar kunst
Door Stefan van der Stigchel
De kunstwerken in Body Language dienden in de middeleeuwen als hulpmiddel bij meditatie en gebed. Dit vroeg om concentratie. Hoe gaan we tegenwoordig met concentratie om?
Deze lezing is opgenomen op 13 oktober 2020. Het is een geluidsopname zonder beeld.
Lezing: Vroegchristelijke denkers over het lichaam
Door Rens Tacoma
Het denken over het lichaam was in de middeleeuwen sterk beinvloed door de opvattingen van vroegchristelijke denkers. Aan de hand van de ideeën van de extreem invloedrijke Augustinus (354-430) vertelt Rens Tacoma, onderzoeker oude geschiedenis aan de Universiteit Leiden, hier meer over.
Deze lezing is opgenomen op 20 oktober 2020. Het is een geluidsopname zonder beeld.
Lezing: Eten voor je zielenheil
Door Manon Hensen
Culinair kunsthistoricus Manon Hensen geeft met deze lezing een inkijkje in de middeleeuwse keuken. Daarbij gaat ze in op de vragen hoe bepalend religie voor voedselkeuzes was, hoe voeding gebruikt werd om gezond te blijven en ziektes te behandelen en hoe dit soms tot extreme gerechten leidde.
Deze lezing is opgenomen op 25 oktober 2020. Het is een geluidsopmane zonder beeld.
Lezing: Borst is best
Door Wendelien van Welie
Maria die melk uit haar borst spuit, of haar ontblote borst bij het Laatste Oordeel aan Christus toont. In onze ogen hoogst merkwaardig! Deze lezing plaatst vele wonderlijke middeleeuwse afbeeldingen van Maria's borst in een context.
Deze lezing is opgenomen op 26 november 2020. Het is een geluidsopmane zonder beeld.
Lezing: De (medische) geschiedenis van de huid
Door Mieneke te Hennepe
Hoe dachten medici over de huid? Op welke manier werd de huid afgebeeld? En waarom waren onderzoekers in de zeventiende eeuw zo gefascineerd door de poriën in de huid? Via een reis langs Plato, patiëntgetuigenissen, microscopische afbeeldingen, maar ook kleurrijke korsten en bulten, komen we uit bij de basis voor onze huidige visie op de huid.
Deze lezing is opgenomen op 13 december 2020. Het is een geluidsopmane zonder beeld.
Lezing: Zoektocht naar een wonder
Door: Arita Baaijens
Ontdekkingsreizigster en bioloog Arita Baaijens neemt u mee op haar zoektocht naar een legendarisch paradijs in Siberië. Lokale bewoners geloven dat natuur heilig is. Kan een niet-gelovige ook bezielde natuur ervaren, vraagt Arita zich af. Een onverwachte wending in de zoektocht zet haar denkbeelden over waarheid en werkelijkheid behoorlijk op z’n kop.
Lezing: Het wonderlijke in hedendaagse wonderverhalen
Door: Anne Marie Korte
Is de manier waarop we naar wonderen kijken anders dan vroeger? Aan de hand van een grote collectie hedendaagse wonderverhalen, verteld door mensen uit Nederland, laat Anne-Marie- Korte zien wat momenteel het meest kenmerkend is voor een wonderverhaal. Ze bespreekt daarbij de rol van religieuze tradities en de historische veranderingen van de 19e en 20ste eeuw. Anne-Marie Korte is hoogleraar Religie en Gender aan de Universiteit Utrecht.
Lezing: Wonderen en het brein
Door: Michiel van Elk
Bestaan wonderen? Misschien heeft u wel eens een wonderlijke gebeurtenis mee gemaakt, die u onmogelijk kon verklaren. Hoe kijken de psychologie en de neurowetenschap aan tegen dit soort ervaringen? In deze lezing legt Michiel van Elk op begrijpelijke wijze uit hoe de wetenschap ons kan helpen om wonderervaringen te begrijpen.
Verdiepende audiofragmenten in de tentoonstelling Body language
Hieronder vindt u de verdiepende verhalen die in de tentoonstelling Body Language bij enkele kunstwerken te horen waren. In het zaalboekje vindt u de afbeeldingen van de betreffende kunstwerken. De nummers van de fragmenten corresponderen met de nummers in het boekje.
Download hier het zaalboekje

Man van Smarten
Door Stefan van der Stigchel
Hoe werkt aandacht? Stefan van der Stigchel vraagt de kijker goed de details van het schilderij in zich op te nemen.
De wond als vagina
Door Janneke Stegeman
Janneke Stegeman vertelt hoe deze wond haar ontroert en dichterbij Jezus brengt.
Vrome wonden
Door Peter Raedts
Peter Raedts vertelt hoe het komt dat Sint-Franciscus de 'alter Christus' wordt genoemd, de heilige die het meest lijkt op Christus.
Visioen voor twijfelaars
Door Peter Raedts
Dit schilderij legde de eucharistie op eenvoudige wijze uit aan de middeleeuwse kijker. .
Mede-lijden
Door Janneke Stegeman
Het meest bekende christelijke symbool is Christus aan het kruis. Dit symbool wordt echter pas sinds de 6de eeuw gebruikt. Waarom?
Reinigend bloed
Door Stefan van der Stigchel
Aandacht is keuzes maken. Hoe werkt dat in het brein?
Bloedboek
Door Wendelien van Welie
Hoeveel bloed heeft Christus tijdens zijn lijdensweg verloren? Volgens een middeleeuwse berekening waren dat precies 5.400 druppels. Waarom was dat zo belangrijk?
Menselijk haar
Door Wendelien van Welie
Oksel- en schaamhaar. Hoe menselijk was Christus voor de middeleeuwer?
De ene of de andere Maria?
Door Janneke Stegeman
Vrouwelijke heiligen zijn vaak herkenbaar aan iets dat het vrouwelijke overschrijdt, zoals beharing. Hoe zat dat met Maria Magdalena?
Kieskeurig zonder hoofd
Door Wendelien van Welie
Wendelien van Welie vertelt hoe het kwam dat heiligen met hun afgehakte hoofd aan de wandel gingen.
Dansen met een hoofd
Door Stefan van der Stigchel
Waarom is er tegenwoordig aandacht voor kunst in medische opleidingen? Stefan van der Stigchel vertelt over goed leren observeren.
Naakt en kwetsbaar
Door Stefan van der Stigchel
Hoe werkt mediteren?
Hoofd in een hoofd
Door Peter Raedts
Lichamelijkheid was heel belangrijk in de middeleeuwen. Daarom werden resten van heiligen bewaard en vereerd.
Controle
Door Stefan van der Stigchel
Mensen kijken met filters. Stefan van der Stigchel daagt de kijker uit om door verschillende filters naar een beeld te kijken.
Menselijk en mannelijk
Door Janneke Stegeman
Knuffelen met een beeldje van Jezus.
Menselijk en mannelijk
Door Peter Raedts
Hoe belangrijk was het geslachtsdeel van Jezus voor de middeleeuwer?
Lust en bedrog
Door Wendelien van Welie
De middeleeuwer was zeker niet preuts. Kijk maar naar de randversieringen van dit handschrift!
Het voedende lichaam
Door Janneke Stegeman
Moedermelk en bloed. Voor de middeleeuwer was het heel normaal dat lichamen voedend waren.
Intiem
Door Peter Raedts
Waarom wilde Bernardus van Clairvaux de borst van Maria kussen?
Borsten testen
Door Wendelien van Welie
Als in de middeleeuwen de moeder van een zuigeling overleed, moest er een min komen om de baby te zogen. Hoe kon je testen welke min de beste was?
Fontein van het eeuwig leven
Door Wendelien van Welie
Een fontein die gevuld is met bloed van Christus en melk van Maria. Voor de middeleeuwer waren dit de ultieme middelen om de ziel te verlossen van de zonden.