Album met tekeningen van Suriname,  Jacob Marius Adriaan Martini van Geffen

Christendom en slavernij

Tentoonstelling

Deze zomer presenteert Museum Catharijneconvent Christendom en slavernij. Aan de hand van historische bronnen, aangevuld met persoonlijke reflecties, onderbelichte perspectieven en hedendaagse kunst biedt de tentoonstelling inzicht in de vaak onbesproken relatie tussen het christendom en het Nederlandse slavernijverleden. Het christendom had een cruciale invloed op het denken over slavernij. Zowel voor- als tegenargumenten werden uit de Bijbel gehaald.

Deze geschiedenissen werken door tot op de dag van vandaag. Nooit eerder is er op deze schaal en zo’n veelomvattende tentoonstelling over dit onderwerp georganiseerd.

Wanneer
29 jun - 22 sep 2024
Waar
Museum Catharijneconvent, Lange Nieuwstraat 38, Utrecht

Christendom, koopman en staat

Christendom en slavernij werpt nieuwe licht op een complexe en beladen geschiedenis. De tentoonstelling bestrijkt alle gebieden waar Nederland in het koloniale verleden actief was. Het omspant de periode van 1596 - het moment waarop voor het eerst een schip met slaafgemaakten aanmeerde in Middelburg – tot nu.

Nederlanders raakten letterlijk met de Bijbel in de hand betrokken bij slavernij. Op de schepen voeren koopmannen en predikanten samen uit om de dubbele boodschap van commercie en christendom te verspreiden. Dominees overzee kregen vaak een aantal tot slaafgemaakten ter beschikking, en kerken profiteerden van de welvaart die met slavernij werd verdiend.

Voors en tegens

Ondanks de dominante steun voor slavernij waren er in de Nederlandse koloniale periode ook altijd tegenstemmen. Welke argumenten gebruikten mensen om het christelijk geloof te verenigen met de uitbuiting van andere mensen, of zich daar juist tegen te verzetten? Waar haalden slaafgemaakten de inspiratie vandaan om te blijven zoeken naar manieren om hun toekomst te verbeteren? Hoe verliep de interactie tussen de religies van de slaafgemaakten en het christendom van de Nederlanders?

Hedendaagse kunst

Naast historische objecten is er in de tentoonstelling een belangrijke rol weggelegd voor hedendaagse kunst. Met werk van Patricia Kaersenhout, Jörgen Gario, Rita Maasdamme, Jerrold Saija, Natasja Kensmil, Nelson Carrilho, Kenneth Aidoo, Remy Jungerman, Ruben Cabenda, Femke Dix en Dion Rosina. Serana Angelista is verantwoordelijk voor het grafisch ontwerp van de tentoonstelling. Bureau Namelok maakt het ruimtelijk ontwerp.

In de theatrale videotour bij de tentoonstelling vertolkt acteur Gustav Borreman verschillende perspectieven uit het verleden en heden.

Vaak wordt vereenvoudigd gedacht over het verleden. Bijvoorbeeld dat iedereen vóór slavernij was. Deze tentoonstelling laat zien dat er altijd verschillende standpunten zijn geweest. Er was altijd verzet. Voors en tegens werden beargumenteerd vanuit dezelfde bron: de Bijbel. En de gedachten van toen spelen een rol in het heden. Dat bewustzijn willen we aanspreken.

Vincent van Velsen, gastconservator van Christendom en slavernij