Exterieur  kapel voormalig moederhuis van de franciscanessen, foto Chris Booms

Bedreigde religieuze interieurs

PUBLICATIES - Het kerkbezoek blijft afnemen en het aantal religieuzen in ons land vermindert snel. Daardoor moeten steeds meer kerken en kloosters de deuren sluiten. Het soms al eeuwenoude interieur wordt hierdoor bedreigd. Acht publicaties van Museum Catharijneconvent en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed helpen kerkelijke eigenaars, overheden en erfgoedprofessionals om samen de juiste keuzes te maken voor behoud voor de toekomst.

De publicaties geven inzicht in de stand van zaken rondom verschillende interieurtypen. Is iets uniek en dus zeer waardevol? Dan moeten we ons er met elkaar hard voor maken om het te behouden voor toekomstige generaties. Onderaan deze pagina vindt u de volgende publicaties: Bossche Schoolkerken, Kloosterkapellen, Protestantse kerken, Kunstwerkplaatsen van de neogotiek en Waterstaatskerken, Schuilkerken, Post-65, Historische gedenktekens in kerken en een publicatie over orgels.

Publicatie Bossche Schoolkerken

De architecten en kunstenaars van de Bossche School werkten volgens een strikt verhoudingensysteem. Exterieur en interieur zijn qua maatvoering exact op elkaar afgestemd en hebben zodoende sterke ensemblewaarden. Helaas zijn er nog maar weinig intacte interieurs bewaard gebleven.

Publicatie Kloosterkapellen

Doordat Nederland steeds minder religieuzen kent, staat het behoud van interieurs van kloosterkapellen sterk onder druk. Kloosterkapellen zijn niet zo bekend: ze zijn immers gebouwd voor besloten gemeenschappen. Ze hebben vaak een karakteristieke indeling en vormgeving, maar kunnen onderling ook sterk verschillen, aspecten die in deze bijdrage aan bod komen.

Publicatie Protestantse kerken

Protestantse kerken met historische interieurs uit de zeventiende tot en met de negentiende eeuw hebben een vergelijkbare indeling en inrichting. De interieurs vertonen een sterke samenhang tussen de diverse onderdelen zoals preekstoel, dooptuin, herenbanken, kerkbanken en avondmaalstafel. In deze publicatie wordt toegelicht wat deze vaste onderdelen in een protestants kerkinterieur zijn, welke ontwikkeling ze doormaken en hoe een waardevol interieur te herkennen is.

Kunstwerkplaatsen van de neogotiek

Van Cuypers, Mengelberg of het St. Bernulphusgilde heeft iedereen wel eens gehoord, maar er waren meer kundige vakmensen en kunstateliers die complete kerkinterieurs in de stijl van de neogotiek maakten. Wie dat waren en waar deze interieurs te vinden zijn komt in deze bijdrage aan bod.

Waterstaatskerken

Waterstaatskerken zijn negentiende-eeuwse kerken die het resultaat zijn van een nauwe samenwerking tussen waterstaatsingenieurs van de overheid en de kerkgenootschappen in ons land. In deze publicatie worden de specifieke stijlkenmerken en karakteristieken van exterieur en interieur besproken, net als de verschillen per denominatie.

Schuilkerken

Het fenomeen van de schuilkerken dateert uit de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). Doordat de openbare uitoefening van de godsdienst toen was voorbehouden aan de bevoorrechte Gereformeerde Kerk, kwamen aanhangers van andere gezindten samen in verborgen kerken.

Post-65

Deze publicatie gaat over de belangrijkste tendensen en ontwikkelingen in het denken over het kerkinterieur in de periode 1965-1990. In deze periode zijn er ongeveer 950 kerken gebouwd, waarvan er tegenwoordig nog zo’n 825 in gebruik zijn als kerk. De jaren 1965- 1990 vormden een unieke fase in de geschiedenis van het Nederlandse kerkinterieur, waarin alles op losse schroeven stond.

Historische gedenktekens in kerken

Deze publicatie geeft een overzicht van de historische – in plaats van de kunsthistorische (of de puur religieuze) – betekenis van kerkgebouwen in Nederland van de middeleeuwen tot de moderne tijd.

Publicatie over kerkorgels

In deze publicatie leest u meer over de geschiedenis van de Nederlandse orgelbouw. De relatie van het orgel met het gebouw en zijn interieur staat daarbij centraal