Home »
Tentoonstellingen & vaste presentatie »
Gospel. Muzikale reis van kracht en hoop
Dat waren swingende tijden in het museum. Bezoekers dompelden zich onder in de geschiedenis én actuele betekenis van een van de invloedrijkste muziekstromingen sinds haar ontstaan in het slavernijverleden. Een reis langs het onderbelichte verhaal van een muziekgenre en lifestyle. Met artiesten zoals Mahalia Jackson en Aretha Franklin, maar ook met Martin Luther King, Elvis Presley en Kanye West. Gospel leeft! Met een geweldige rol van zangeres én co-curator Shirma Rouse.
Naast de tentoonstelling presenteerde het museum spetterende live-optredens in samenwerking met TivoliVredenburg en Gospelfestival Amsterdam.
- Wanneer
- 30 sep 2022 - 10 apr 2023
- Waar
- Museum Catharijneconvent
"Het is vrijwel onmogelijk om niet dansend door de statige kloostergangen van het Utrechtse museum te lopen." -NRC
Bijzondere historische video- en audiofragmenten, interviews en concerten van de meest iconische gospelartiesten aller tijden werden getoond naast indrukwekkende objecten als de zogenoemde Slave Bible, de toga van Martin Luther King en een van de eerste Hammond orgels. Via wereldberoemde liederen van artiesten als de Fisk Jubilee Singers en Mahalia Jackson werden niet alleen de geschiedenis en de kracht van Afro-Amerikaanse gospel duidelijk, maar ook hoe deze muziek in Nederland werd ontvangen.
Trailer - Gospel. Muzikale reis van kracht en hoop
Eeuwenoude geschiedenis
Museum Catharijneconvent toont de oorsprong van gospel binnen de Afro-Amerikaanse gemeenschap en de weg die het muziekgenre aflegde van de kerk in de Verenigde Staten naar de populaire cultuur. Hoewel gospel in de eerste helft van de twintigste eeuw ontstaat zijn de liederen veel ouder. In Gospel reist de bezoeker naar het slavernijverleden, naar de bakermat van gospel: spirituals. Later, in de burgerrechtenbeweging, werden de liederen als krachtig geweldloos middel ingezet in de strijd voor gelijke rechten voor de zwarte bevolking in de VS. Wereldwijd is gospel verbonden met de strijd en hoop van de zwarte bevolking in Amerika.
Gospel in Nederland
Ook in Nederland leeft gospel, zowel in kerken als in populaire cultuur. In nieuwe initiatieven zoals het muzikale feelgood programma Amazing Grace van de EO, of de biopic over Aretha Franklin, Respect. Maar denk ook aan gevestigde artiesten als Giovanca Ostiana, Berget Lewis, Elvis E en Dwight Dissels. Daarnaast kent Nederland vele gospelkoren. Dagelijks en in het bijzonder op zondag klinkt gospel in vele kerken en daarbuiten.
Co-curator Shirma Rouse
Zangeres Shirma Rouse is co-curator van Gospel. Samen met Rianneke van der Houwen, conservator van het Nederlands protestantisme, heeft zij het verhaal voor de tentoonstelling bedacht en uitgewerkt. Shirma werkte samen met artiesten als Chaka Khan, Alain Clark, Henny Vrienten en Anouk. Gospel zit in haar bloed. Sinds haar vroegste jeugd, toen ze door haar oma die Hammond-organiste was, werd meegenomen naar de kerk, zingt zij gospel. Als ambassadeur voor gospel in Nederland is ze in 2022 als coach betrokken bij het EO-televisieprogramma Amazing Grace.
Nagenieten van de muziek? Vind hier de playlists van de thema's in de tentoonstelling.
Live muziek
Wat is een muziektentoonstelling zonder live muziek? In samenwerking met het Gospelfestival Amsterdam en TivoliVredenburg presenteerde het museum spetterende live concerten met onder andere Shirma Rouse en een gospelkorenavond.
In de laatste weken van Gospel stond er onder meer een swingend korenfestival op het programma in TivoliVredenburg.
Activiteiten bij de tentoonstelling
Op verschillende data bij de tentoonstelling konden bezoekers genieten van lezingen en workshops van allerhande experts, wetenschappers, dirigenten en musici en natuurlijk co-curator Shirma Rouse. Zo vertelde Leo Blokhuis over de verhalen achter een aantal grote gospelsongs; en hoorde u op 25 maart welke bijzondere objecten en fragmenten de tentoonstelling nét niet haalden.
Beelden uit het videokunstwerk 'Halleluja', voor de tentoonstelling geproduceerd door Emma Lesuis
Het koor van Holland Methodist Church Rotterdam zingt
Pasen in Amsterdam City Church
Gospelkoor Miracles zingt in een PKN-kerk in Woerden
Gospel verbindt - Muzikanten over Gospel
Voor de tentoonstelling Gospel werkte Museum Catharijneconvent samen met tal van partners, zangers, muzikanten, voorgangers en kerken. Een heel aantal vind je terug in de tentoonstelling. Hieronder een aantal muzikanten aan het woord over hun band met gospelmuziek.
'Gospel. Muzikale reis van kracht en hoop' is tot stand gekomen in samenwerking met SKIN
'Gospel. Muzikale reis van kracht en hoop' kwam tot stand in samenwerking met tal van partners en adviseurs, kerken, koren, artiesten en een klankbordgroep. Zonder de inzet van deze grote groep mensen had het museum deze tentoonstelling niet kunnen realiseren.
Onontbeerlijk was de samenwerking met Samen Kerk in Nederland (SKIN), de landelijke koepelorganisatie van internationale kerkgemeenschappen en migrantenkerken in Nederland. Nederland telt zo’n miljoen christenen met een migratieachtergrond. Een groot deel hiervan heeft wortels in de ‘transatlantische’ driehoek van Suriname, het Caribisch deel van het koninkrijk der Nederlanden en de Afrikaanse westkust. De boodschap van struggle, hoop en bevrijding in gospelmuziek is onverminderd relevant voor deze gemeenschappen. Voorgangers en muzikanten vanuit deze kerken zijn dan ook vanaf het begin betrokken geweest bij de ontwikkeling van de tentoonstelling.
